Makattan siyah kan gelmesi neden olur? Makattan kan gelmesi kanser belirtisi mi? Makattan taze kan gelmesi hangi hastalığı gösterir. Dışkının rengi ve kanamalar hakkında bilgi.
Midede ve bağırsakların üst bölümlerindeki ağır kanamalardan sonra görülen melena siyahımsı koyu renkte, yapışkan ve kötü kokulu dışkı çıkarılmasıdır.Siyah renk sindirim süreci ve bağırsaktaki maddelerin kokuşması sırasında hemoglobinin hematine (mavimsi siyah renkte bir madde) dönüşmesinden kaynaklanır. Melena her zaman önemli bir hastalığın göstergesidir. En sık rastlanan nedenleri mide ve ince bağırsak ülserleri, tümörler ve ağır pıhtılaşma bozukluklarıdır. Bazen kanama olmadan da dışkı siyahımsı görünür. Örneğin, karbon ve bizmut içeren bazı ilaçların alınmasından sonra dışkı siyahımsı bir renk alabilir. Bu durumda dışkıda kan aramaya yönelik incelemelerin yapılması gerekir. Dışkı rengi ilaca bağlıysa uygulanan kimyasal tepkime testleri olumsuz sonuç verecektir. Kanama sindirim sisteminin son bölümü olan kalın bağırsaktan kaynaklanıyorsa hemoglobin hematine dönüşmez ve dışkı parlak kırmızı bir renk alır. Bu durumda artık melena değil, bağırsak kanaması söz konusudur. Sindirim kanalının üst bölümlerinden kaynaklanmasına karşın dışkıya melena görünümü vermeyecek kadar az olan kan kaybına “gizli kanama” denir. Bu durum ancak yukarıda belirtilen kimyasal testlerle saptanabilir. Yapılan testler besin kökenli hemoglobin türevlerinden ötürü yanıltıcı sonuçlar verebileceğinden küçük kanamaların kesin olarak belirlenebilmesi için hastaya üç gün süreyle et ve et ürünleri yememesi önerilir. Bu sürenin sonunda yeniden dışkıda gizli kan aranır. Küçük kanamalar varsa test sonucu olumlu (pozitif), yoksa olumsuz (negatif) çıkacaktır. Bağırsak kanaması anlamına gelen enteroraji dışkıda kan bulunmasını ya da makattan kan gelmesi biçiminde görülür.
Kanın rengi parlak kırmızıysa kanama bağırsağın son bölümlerinden kaynaklanmıştır. Kan sindirim kanalının daha üst bölümlerinden geliyorsa sindirim salgılarının etkisiyle değişikliğe uğrar ve dışkıya siyah bir renk verir. Bu durum melena olarak adlandırılır. Bağırsak kanamalarının birçok nedeni vardır. Hemoroid (basur) en sık rastlanan nedenlerden biridir. Fistüller ve makat çatlakları çatlaklar da dışkıda kan bulunmasına yol açabilir. Bağırsağın son bölümünden kaynaklanan kanamaların öbür nedenleri arasında kalın bağırsağın iyi ya da kötü huylu tümörleri, ülserli kolit, amip ya da bakteriye bağlı kolit (dizanteri) ve kalın bağırsak divertikülleri (Bağırsak duvarının dışarıya doğru kesecik halinde çıkmasını sayılabilir. Sindirim kanalının daha üst bölümlerinden kaynaklanan kanamaların başlıca nedenleri ise mide ve yemek borusu varisleri, peptik ülser, gastrit ve mide aşınmasıdır. Kanama ayrıca kan hastalıklarına, tifoya ve tedavi amacıyla alınan çeşitli ilaçlara bağlı olabilir. Belirtiler öncelikle kanamanın şiddetine ve ortaya çıkış hızına bağlıdır. Hafif olgularda baş dönmesi, soğuk terleme, bayılma, nabızda hızlanma görülür. Kanama şiddetliyse ölümle sonuçlanabilen , şok durumu ortaya çıkar. Şiddetli ya da hafif her çeşit bağırsak kanaması acil tedavi gerektirir. Tedavide hastanın kesin olarak dinlenmesi ve yitirdiği sıvıyı geri kazanması sağlanır; kanı pıhtılaştırıcı ilaçlar verilir. Duruma göre kan nakli de gerekebilir.
Kan Kaybının Miktarı ve Önemi
Hastanın genel durumuyla, belirtilerin değerlendirilmesi ve bazı incelemelerin yapılması, yaklaşık ne kadar kan yitirdiğinin anlaşılmasını sağlar. Belirtiler kan kaybının hızına ve miktarına bağlıdır. Kan kaybı 1-2 saatte 500 cc’yi aşmazsa genellikle belirli bir bozukluk yaratmaz. Ama aynı süre içinde 1.500-2.000 cc’yi bulursa ölüme yol açabilir. Dolaşımdaki kan miktarının yarısını 10 saat içinde yitiren hastaların yüzde 10’u ölür. Kan kaybı 500 cc’yi geçtiği zaman önce atar ve toplar damarlarda refleks büzülmeler görülür. Atar damarlardaki daralma sonucunda yaşamsal önemi daha az olan bölgelere (örneğin sindirim sistemi, kas, deri) giden kan azalır. Toplar damarlardaki daralma ise karaciğer, dalak gibi organlarda depo edilmiş kanın dolaşıma girmesini ve kalbe daha fazla kanın dönmesini sağlar. Bu mekanizma kalpten yeterli miktarda kanın pompalanmasına yöneliktir. Damarlardaki daralma kan kaybını dengelediği sürece, sistolik kan basıncı normal kalır. Ama mekanizma yetersiz kalınca kan basıncı düşer ve nabız hızlanır. Hasta başlangıçta tansiyon düşmesini yatar konumdan ayağa kalkarken fark eder; başı döner ya da bayılacak gibi olur. Kanama çok artar ve kandaki alyuvarların yüzde 40’ından fazlası yitirilirse şok durumu gelişir. Deride solgunluk ve soğuk ter görülür. El ve tırnaklar bal mumu gibi solduğunda yaklaşık bir litre kan yitirilmiştir. Hastada kalp çarpıntısı, sıkıntı, sık ve yüzeysel soluma, susuzluk duygusu gibi belirtiler ortaya çıkar. Diyastolik kan basıncı (küçük tansiyon) alınamaz. İdrar yapma durur, vücut sıcaklığı yükselir. Hemen tedaviye girişilmezse şok geriye dönüşsüz evreye girer ve oksijensiz kalmaya bağlı ağır bozukluklar gelişir. Miyokart enfarktüsü, böbreklerde doku ölümü, beyin ve ağ tabakada (retina) yıkım, karaciğer yetmezliği olanlarda karaciğer koması bunlara örnektir.
Makat Kanamalarının Nedenleri?
Dışkıda hem parlak kırmızı, hem de koyu renkte kan, belli belirsizden önemli miktarlara kadar değişebilir. Süresi; kronik, tam ya da kısmen iyileşme ile alevlenme dönemleri birbirini izler, başka bölgelerde de kanamalar (deri, mukoza, idrar yolları, dölyatağı vb) kan tahlilleri (kanama Pıhtılaşma testleri, kan demiri, kan bozuklukları sayımı); hematolojik (hemofili vb) muayene Dışkıda değişik miktarlarda parlak kırmızı renkte kan; Süresi: Cerrahi tedaviyle iyileşme sağlanmazsa kronik, Eşlik eden belirtiler: anüs bölgesinde kaşıntı ve ağrı, Yöntem: Makattan muayene. Tanı: Basur (hemoroid) Anal Fissür ( Makat Çatlağı) Polip, kalın bağırsağın son bölümünde (rektum ya da sigmoit kolon) yer alıyorsa kırmızı, daha üst bölümlerindeyse daha koyu kırmızı renkte kanama, Süresi: Polipler alınıncaya kadar kronik, iyileşme ve alevlenme dönemleri birbirini izler, Yöntem; Kolonoskopi. Tanı: Kalınbağırsak polipleri. Dışkıda genellikle fazla miktarda, parlak kırmızı renkte ve sürekli kan bulunması; Belirtileri; Karın ağrıları; inatçı ishal; deride kansızlığa bağlı solgunluk; zayıflama; halsizlik. Ne yapmak gerekir; Kolonoskopi, kan tahlili. Ne olabilir; Ülseratif Kolit Dışkıda bazen belirgin miktarda olmak üzere, koyu kırmızı renkte kan; Hangi belirtiler olabilir; karaciğer büyümesi; sindirim güçlüğü, ağızda acılık, bazen zayıflama; deride zaman zaman sarılık. Ne yapmak gerekir; kan tahlilleri ; karaciğer ultrasonografisi; karaciğer biyopsisi. Ne olabilir; Kronik karaciğer hastalığı Karaciğer sirozu Bazen rengi parlak kırmızı olabilen kanla karışık sulu ya da cıvık dışkı; Bakteriye bağlı olgularda 10-30 gün; amipe bağlı olgularda birbirini izleyen alevlenme ve kısmi iyileşme dönemleriyle yıllarca sürebilir. sulu ya da cıvık dışkı biçiminde ishal; yaygın karın ağrıları; ender durumlarda ateş; iştahsızlık ve bulantı; uzun süren olgularda zayıflama ve kansızlık görülebilir. Amip ya da bakteriye bağlı dizanteri olabilirsiniz. Dışkıda genellikle az miktarda, parlak kırmızı ya da koyu kırmızı renkte kan, ender durumlarda gerçek kanamalar; Birkaç gün, genellikle yinelenir. karın ağrıları; bazen ateş neden olabilir, Kolonoskopi çektirmeniz gerekebilir. Hastalığınız: Divertikülit iltihabı) olabilir. Sindirim kanalında değişikliğe uğramış kandan ötürü zaman zaman “siyah” dışkı; yemek borusu varislerinin yırtılmasına bağlı olarak birkaç gün, genellikle yinelenir. genellikle yok; ilerlemiş olgularda kan kusma, solgunluk, halsizlik, kansızlık görülebilir, (yemek borusu endoskopisi) yaptırmanız istenebilir. Hastalığınız, Yemek borusu varisi olabilir. Koyu kırmızı renkte kanla karışık dışkı; sağ yanda ağrı; ishal; deride solukluk; halsizlik, kansızlık, iştahsızlık, zayıflamaya neden olabilir, sindirim kanalı filmi; kolonoskopi, mide-bağırsak hastalıkları uzmanınca (gastroenterolojik) muayene yaptırabilirsiniz. Hastalığınız terminal ileit ( İnce bağırsağın son bölümünün iltihabı olabilir. Buradaki Bilgiler; Medicana Sağlık Ansiklopedisinden alınmıştır.
Makat kanamanız oluyor mu? Oluyorsa hangi sıklıkta oluyor, Kanamalar hangi renk de. Makat kanamaları için doktora gittiniz mi?